Kaygı ile nasıl başa çıkılır?

İlk aşama; kaygı duygusunu fark etmek, tanımak ve rahatlamanın nasıl bir his olduğunu öğrenmektir. Unutmayın, kaygı, herkesin yaşadığı bir duygudur.

Endişe ve kaygı hissettiğimizde:

  • Kalbimiz sebepsiz yere aşırı şekilde çarpıyor olabilir.
  • Zihnimiz dağınık olabilir.
  • Kendimizi çok yorgun hissediyor olabiliriz.

Stresli veya endişeli hissettiğimizde, diğer ihtiyaçlarımızı yok saymak en kolay yol gibi görünebilir. Oysa ihtiyaçlarımızı fark etmek ve kendimize biraz vakit ayırmak çok önemlidir.

Bu amaçla, kaygı yaşadığımızı kabul etmek, bu duygu ile nasıl başa çıkacağımızı öğrenmeye yönelik ilk sağlıklı adımdır. Kaygı ile yaşamak çok zor olabilir, ancak yardımcı olabilecek adımlar vardır.

Kaygı çok şiddetliyse, psikolojik destek almayı düşünebilirsiniz.

Aşırı kaygı, bir psikolojik sağlık sorunudur. Çözümü mümkündür. Gerektiğinde bir uzmandan yardım ve destek istemek hayatı çok daha hızlı biçimde kolaylaştırabilir.

Kendimizi aşırı stresli ve endişeli hissettiğimizde;

  • Vücudumuzu, kaslarımızı gevşetmeye çalışabiliriz. Düzenli nefes almak sakinleşmeye yardım eder. Bir uzmandan öğrenebileceğimiz nefes egzersizleri de işimize yarayacaktır.
  • Zihnimizi rahatlatmak ve rahatlamak için hayal kurabiliriz. Bu amaçla, hoşumuza giden, rahatlatıcı bir müziği açarak, kendimizi güvenli hissettiğimiz bir yere zihinsel olarak götürebiliriz.
  • Bedenimizi güçlendirmek, acı ve yorgunlukla başa çıkmayı öğrenmek, güçlenmek ve eğlenmek için düzenli egzersiz yapmak işe yarayacaktır.
  • Zamanında yemek yemek, yeterli uyku ve gündelik yaşamı düzenlemek çok önemlidir.
  • Enerjimizi yeniden kazanmak için kendimize zaman ayırmak gereklidir. İyi bir gece uykusu çok iyi bir başlangıçtır.
  • Stresli durumlara uyum sağlamak ve önlenebilir stres nedenlerinden kaçınmak için hayatımızı basitleştirmeyi deneyebiliriz.
  • Endişenin içine dalıp gitmemeye gayret etmek önemlidir. Endişelenmeye başladığımızı fark ettiğimizde ayağa kalkmak, oda değiştirmek, etrafımızdaki nesnelere odaklanmak, dışarıyı izlemek, yirmiden geriye saymak, zihnimizi karanlık düşüncelerden uzaklaştırıp o anda nerede isek oraya dönmek üzere ana odaklanabiliriz.
  • Son olarak, belirli bir zamanda endişeli hissettiğimizde kullanmak için bir dizi yöntem geliştirebiliriz. Örneğin; hemen bir arkadaşımızı aramak, biraz fiziksel egzersiz yapmak, nefes egzersizi yapmak gibi yöntemler faydalı olabilir.

Duygusal açıdan;

  • Duygusal açıdan destek alabilmek amacıyla güvendiğimiz ve sevdiğimiz kişiler ile zaman geçirebilir, onlarla konuşabilir, duygularımız hakkında paylaşımda bulunabiliriz.
  • Endişelendiğimiz meselenin aynı zamanda bizim için gerekli ve önemli bir mesele olduğunu hissediyorsak, bu meselenin olumlu yönlerini araştırıp meseleye yönelik bakış açımızı değiştirmeye ya da geliştirmeye çalışabiliriz.
  • Her şey çok kötü diye düşündüğümüz vakitler olabilir. Bu gibi zamanlarda asıl kötü olanı bulup onu değiştirmeye çalışmak yerine, hayatımızda aslında çok kötü olmayan ve hatta iyi olan noktaları da fark etmemiz iyi olacaktır.
  • İnancımız, dinimiz ya da yaşam felsefemiz rahatlamak ve duygusal destek bulmak için önemli kaynaklardan biri olabilir. Destek ve rahatlık bulmak için dua veya diğer faaliyetlere (örneğin, meditasyon) yönelmek işe yarayabilir.

Düşünsel açıdan;

  • Aşırı kaygı durumunda hep en kötü sonucu düşünür, oraya odaklanırız. Peki aklımıza gelen ilk ve en kötü senaryo dışında, başka sonuçlar da gerçekleşebilir mi? Örneğin doktora gitmeniz gerekli ve kötü bir hastalık çıkacak diye ertelemektesiniz. Tek ihtimal gerçekten bu mu? Doktorun basit bir tahlil yapıp “şu ilacı al, iyileşeceksin” demesi ihtimali gerçekten mi yok?
  • Korktuğumuz konu ile ilgili aklımıza gelebilecek tüm sonuçların bir listesini yapabiliriz. Olumlu ve olumsuz sonuçların hepsini listeleyip bu liste üzerinde çalışabiliriz.
  • Daha az endişeli hissetmek için ne yapmak gerektiğini planlayabiliriz. Örneğin, doktora gideceğiniz gün çocuğunuza kim bakacak? İlk adım olarak, o gün çocuğunuza bakabilecek birini düşünebilirsiniz.
  • Ortaya çıkabilecek olası engelleri ve bunların üstesinden gelmek için çözümleri düşünebiliriz. Örneğin, bir gece önceden çantanızı hazırlamanız o gün işinizi kolaylaştıracaktır.
  • İşleri kafamızda zaman dilimlerine bölmek ve adım adım yapmak önemlidir.
  • İşleri ve sorumlulukları paylaştırabiliriz ve birlikte yaşadığımız kişilere ev işlerini dağıtabiliriz. Örneğin, küçük çocuklar sofraya ekmek getirebilir, kendi yaşlarına uygun şekilde kendi sorumluluklarını alabilirler. Erkek çocuklar da kendi yataklarını toplamayı öğrenebilirler.
  • Duygusal destek için etrafımızdaki diğer insanlardan yardım isteyebiliriz. Konuşurken rahat hissettiğiniz arkadaşlarınızı ve aile bireylerini listeleyin ve endişeli olup olmadığınızı onlarla paylaşın. Zamanla o kadar da yalnız olmadığınızı fark edebilirsiniz.

Fiziksel açıdan;

Spor yapmak fiziksel ve zihinsel açıdan oldukça faydalıdır. Düzenli spor yapacak zaman ya da imkân yoksa da, dışarıda düzenli yürüyüş yapmak her yaş grubuna uygun bir egzersizdir. Bu yolla bedenin güçlenmesi, kendimizi daha iyi ve sağlıklı hissetmemize yardım edecektir.