Ancak kimi coğrafyalarda çocuklar, bu en masum haklarını bile savaşın, yoksulluğun ve göçün gölgesinde korumaya çalışır. Yine de bir topun peşinden koşarken yüzlerine yerleşen mutluluk, tüm karanlığın içinden süzülen bir ışık gibi parlar.
İşte bugün, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’nde Casa Milan’daki Mondo Milan Müzesi’nin cam vitrininin içinde duran yırtık bir forma, yalnızca bir çocuğun tuttuğu takımı değil; oyun oynama hakkına sıkı sıkıya sarılmış bir hayatı temsil ediyor.
Nil Kıyısında Başlayan Hikâye
2021’de kriz bölgelerinde çalışan savaş muhabiri Jan Grarup, Güney Sudan’da çekim yaparken tam da çocukların bu hakkını anlatan bir sahneyle karşılaştı.
Nil Nehri kıyısında oynayan çocukların arasında bir tanesi, üzerinde parçalanmış ama gururla taşınan kırmızı-siyah bir AC Milan formasıyla dikkat çekiyordu.
Forma neredeyse tanınmaz hale gelmişti:
Omuzlarından göğsüne kadar yırtılmış, kalın ipliklerle defalarca elde dikilmiş, rengi güneş ve çamurla solmuştu.
Ama formayı giyen çocuğun yüzündeki mutluluk dimdik ayakta duruyordu.
Grarup, o anı daha sonra şöyle anlatacaktı:
“Sanki yürüyen bir sanat eseriydi; her dikişi çocuğun hayatından bir iz taşıyordu.

Bir Değiş Tokuşun Hikâyesi
Grarup, çocukla konuştuğunda formanın onun tek gerçek futbol forması olduğunu öğrendi.
Forma köye nasıl gelmişti bilinmiyordu ama çocuğun ona duyduğu bağlılık çok açıktı.
Fotoğrafçı, ona yeni bir Milan forması göndereceğini, ailesine destek olacağını ve karşılığında bu yırtık formayı almak istediğini söyledi.
Çocuk önce şaşırdı; bu kadar yıpranmış bir formanın neden istendiğini anlayamadı.
Ama sonunda teklifi kabul etti.
Yeni forma ve yardımlar kısa sürede ulaştı; yırtık forma ise Grarup’ın çantasında Avrupa’ya geri döndü.
Fotoğraflar yayıldığında İtalya’da büyük ilgi uyandırdı ve Milan camiası bu hikâyeyi konuşmaya başladı.
AC Milan ve kulübün sosyal sorumluluk kolu olan Fondazione Milan, bu hikâyeyi yalnızca bir fotoğraf karesi olarak bırakmadı.
Güney Sudan’daki çocuklara destek amacıyla UNICEF ile birlikte bir dayanışma projesi başlattılar.
Yırtık forma, bu iş birliğinin bir sembolü hâline geldi; savaşın içinden gelen bir çocuğun oyun oynama hakkına dair evrensel bir hatırlatma niteliği taşıdı.

Casa Milan’daki Sessiz Tanık
16 Aralık 2021’de, kulübün 122. yıl dönümünde, forma Casa Milan’daki Mondo Milan Müzesi‘nde sergilenmeye başladı.
Bu forma, müzedeki hiçbir kupa gibi ışıldamıyordu; aksine, yıpranmışlığıyla dikkat çekiyordu.
Sergilendiği vitrinin önünde duran herkes aynı hissi yaşıyordu:
Bu forma, sadece bir futbol hikâyesi değil; hayatta kalmaya çalışan bir çocuğun oyunla kurduğu bağın sessiz bir tanığıydı.
Milan yönetimi formayı üç kelimeyle tarif ediyordu:
Aidiyet, bağlılık ve tutku.
Ve belki de dördüncü bir kelime eklenmeliydi:
Hak.
Çocukların oyun oynama hakkı…

SGDD-ASAM’ın Çocuklar İçin Yıllardır Verdiği Mücadele
Bu hikâye, coğrafyalar değişse de çocukların ihtiyaçlarının aynı olduğunu hatırlatıyor.
Tam da bu noktada, Türkiye’de yıllardır binlerce çocuğun hayatına dokunan Sosyal Gelişim ve Dayanışma Derneği (SGDD-ASAM) devreye giriyor.
Savaşın, zorunlu göçün ve yoksulluğun etkilediği çocukların oyun oynama, eğitim alma, güvenli bir ortamda büyüme ve seslerini duyurabilme hakları için çalışan SGDD-ASAM; Hatay’dan Van’a, İzmir’den Ankara’ya uzanan geniş bir alanda çocuk dostu mekânlar kuruyor, psikososyal destek sağlıyor ve çocuk haklarını korumaya yönelik projeler üretiyor.

Bir pastel boya kutusundaki umuttan bir futbol topunun sekmesine kadar…
SGDD-ASAM’ın çalışmaları, çocukların dünyasında yeniden hayat bulan güven, mutluluk ve dayanışmanın sesi oluyor.
Çocuk hakları, yalnızca bir metin değil; her gün korunması gereken bir sorumluluk olduğunu bize hatırlatıyor.
NOT: Çocuğun kimliği, bulunduğu yer ve kişisel bilgileri, güvenliğinin korunması amacıyla gizli tutulmaktadır.